Trong quá trình chăn nuôi thủy sản, người nuôi sẽ phải đối mặt với rất nhiều các vấn đề xoay quanh chất lượng thủy sản và cả chất lượng ao nuôi. Một trong những vấn đề khiến người nuôi đau đầu nhất chính là hiện tượng mất màu nước trong ao nuôi. Nhiều người thường gọi hiện tượng này là mất tảo trong ao. Chúng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thủy sản, đặc biệt là đối với những ao tôm. Sẽ rất khó có thể giải quyết chúng nếu người nuôi không biết đến nguyên nhân và phương pháp giải quyết phù hợp.
Mục Lục
Đặc điểm của hiện tượng mất màu nước
Hiện tượng mất màu nước trong ao nuôi hay còn gọi là mất tảo trong tháng nuôi đầu tiên. Sẽ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tôm. Vì vậy, cần xác định nguyên nhân và biện pháp xử lý thích hợp; để giảm thiểu thiệt hại. Khi tảo phát triển ổn định, nước ao nuôi sẽ có màu xanh nhạt hoặc vàng nâu. Đây là 2 màu nước thích hợp cho tôm. Nước màu xanh nhạt (đọt chuối non): là do sự phát triển của tảo lục (Chlorophyta). Loài tảo này thường phát triển mạnh trong môi trường nước ngọt; hoặc nước lợ nhạt (độ mặn dưới 10‰).
Đây cũng là màu nước thích hợp nhất để nuôi tôm. Tảo lục ngoài việc đóng vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn. Còn có tác dụng ổn định các yếu tố thủy, lý hóa trong ao. Hấp thu các chất hữu cơ, thông qua đó làm giảm lượng khí độc trong ao. Nước màu vàng nâu (màu nước trà): là do sự phát triển của tảo silic (Bacillariophyta). Loài tảo này thường phát triển mạnh ở môi trường nước lợ, mặn vào đầu vụ nuôi.
Vì sao hiện tượng này lại xảy ra?
Có nhiều nguyên nhân khác nhau làm nước ao tôm bị mất màu, như: do người nuôi sử dụng một số hóa chất làm chết tảo. Ao nuôi thiếu muối dinh dưỡng (N, P, K…). Gây màu nước vào lúc trời âm u, thời tiết xấu. Hàm lượng ôxy trong ao vào buổi tối không đảm bảo. Ban ngày thiếu CO2. Thay nước làm mật độ tảo giảm…
Tìm hiểu biện pháp khôi phục ao nuôi
Ao thiếu tảo thường diễn ra khi nước đục, ao nghèo dinh dưỡng. Hàm lượng chất hữu cơ lơ lửng trong ao nhiều…Cần sử dụng các biện pháp tổng hợp để trợ lắng. Bổ sung dinh dưỡng nhằm gây màu nước cho ao tôm.
Trong trường hợp ao nuôi bị mất màu trong tháng nuôi đầu tiên vì tảo bị thiếu thức ăn. Hiện tượng này rất thường gặp ở những ao mới xây dựng. Ao nuôi trên nền đáy cát, ao có lót bạt đáy hoặc ao bị nhiễm phèn. Nếu những ao gặp phải trường hợp này; cần bổ sung phân và muối dinh dưỡng cho tảo với liều lượng cao hơn. Tùy vào điều kiện dinh dưỡng của từng vùng và từng ao nuôi.
Trường hợp tảo bị chết, hầu hết do người nuôi sử dụng thuốc, hóa chất sát trùng có độ an toàn thấp (Formol, Chlorine, BKC,…). Sẽ gây lại tảo rất khó khăn. Khi nước bị mất màu trong tháng nuôi đầu tiên sẽ làm tôm giảm bắt mồi. Tôm kéo đàn chạy hoặc bám vào rong, tảo ở đáy ao; dẫn đến tỷ lệ hao hụt lớn. Vì vậy, người nuôi cần cân nhắc khi lựa chọn các loại thuốc xử lý trong quá trình cải tạo ao. Cũng như sử dụng đúng liều thuốc, để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển của tảo trong ao nuôi.
Các phương pháp phòng tránh mất màu nước
Để tránh xảy ra hiện tượng trên, việc gây màu nước được thực hiện đúng quy trình ở đầu vụ nuôi. Trước khi thả tôm, khi nước bị mất mà. Và chủ động gây màu trong ao chứa trước, để cấp cho ao nuôi khi cần thiết. Trước khi gây màu nước, cần kiểm tra và điều chỉnh các thông số. Như pH (7,5 – 8,5), độ kiềm (80 – 150 ppm), NH3 (<0,1 mg/l), H2S (<0,03 mg/l).
Sau khi lấy nước vào ao, cần phải khử trùng nguồn nước bằng chlorine; để tiêu diệt mầm bệnh cho tôm. Sau đó gây màu bằng cách bón phân, cám gạo, bột đậu nành, mật rỉ đường, sử dụng khoáng hỗn hợp. Hoặc tốt nhất là nên sử dụng men vi sinh chuyên dùng cho gây màu nước trong ao tôm.
Định kỳ 5 – 7 ngày bổ sung men vi sinh vào ao nuôi. Để thúc đẩy vi khuẩn có lợi phát triển, phân hủy chất hữu cơ dư thừa trong ao. Hấp thụ và ngăn chặn sự hình thành khí độc trong ao nuôi. Tăng sức đề kháng và kích thích đường ruột tôm to khỏe, tiêu hóa tốt.
Lưu ý đối với người nuôi
- Đối với các ao nuôi TTCT thâm canh với mật độ cao, nên có máy thổi khí, để đảm bảo ôxy hòa tan trong nước đủ và bổ sung men vi sinh thường xuyên, nhằm tạo môi trường sống tốt cho tôm.
- Trong trường hợp ao khó gây màu do sử dụng hóa chất nhiều, đáy ao có nhiều cát, độ mặn cao, nên sử dụng các sản phẩm gây màu và khoáng tạo màu nước cho ao.
- Quản lý cho tôm ăn chặt chẽ, tránh cho ăn thừa để hạn chế ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến chất lượng nước.
Để vừa đảm bảo cho chất lượng ao nuôi, lại vừa đảm bảo cho sức khỏe thủy sản là điều vô cùng khó khăn. Hiện nay có rất nhiều người nuôi đang đau đầu tìm ra những giải pháp hiện đại và an toàn hơn. Thế nhưng chỉ có một ít trong số chúng là hoàn toàn mang lại lợi ích to lớn cho mô hình chăn nuôi thủy sản. Do đó hãy thật sự cân nhắc trước khi muốn mang đến phương pháp mới trong mô hình chăn nuôi của bản thân nhé!
